“Echt genieten van chocola! Tony’s Chocolonely gaat ervoor! Het is een reep waar iedereen dol op mag zijn. De eters en de makers.”
Productie van chocolade gaat vaak samen met verschrikkelijke wanpraktijken. Er zijn meldingen van slavernij, kinderarbeid en mishandelingen op cacaoplantages.
Slavernij is strafbaar. Het kopen van producten die op criminele wijze zijn verkregen is ook strafbaar, dat is heling. In 2003, na een jaar onderzoek naar de productie van cacao voor de Keuringsdienst van Waarde, vroeg journalist Teun van de Keuken zich af of hij zich als consument van chocola schuldig maakte aan heling. In maart 2004 geeft Teun van de keuken zichzelf aan bij de Officier van Justitie als chocolade-crimineel. De aangifte krijgt veel media aandacht, maar wordt uiteindelijk niet ontvankelijk verklaard door de Officier van Justitie. Teun van de Keuken brengt de zaak naar het Hooggerechtshof en laat ex-kindslaven tegen hem getuigen. Ondanks de getuigenverklaringen besluit de rechtbank op 5 april 2007 dat Teun van de Keuken niet zal worden vervolgd. Maar het hof erkent wel de deplorabele situatie in de cacao-industrie en spreekt over ernstige misdaden waarvoor ook de consument verantwoordelijkheid draagt.
In het jaar 2005 probeert Teun van de Keuken producenten te bewegen tot het maken van een slaafvrije chocoladereep. Als producenten zoals Nestlé dit weigeren, besluit Teun van de Keuken zelf een slaafvrije chocoladereep op de markt te brengen. Op 29 november 2005 brengt hij de eerste officiële slaafvrije chocoladereep ter wereld op de markt onder de naam: Tony’s Chocolonely. Uit eigen onderzoek van Teun van de Keuken blijkt echter dat ook Tony’s Chocolonely nog niet aan het keurmerk ‘100% slaafvrij’ kan voldoen. Boeren profiteren bijna niet van het extra geld dat betaald wordt voor de cacao, doordat het meeste geld blijft plakken bij instanties en tussenpersonen. Daarom staat er nu op de chocoladerepen: ‘Op weg naar 100% slaafvrije chocolade’. De chocolade van Tony’s Chocolonely wordt gecertificeerd door Max Havelaar.
n 2010 heeft Tony’s Factory, het moederbedrijf van Tony’s Chocolonely, een nieuw keten-model ontwikkeld in de strijd tegen slavernij. Dit nieuwe model moet ervoor zorgen dat er meer geld naar de boeren gaat, dat de hachelijke werkomstandigheden verbeteren en dat kinderen weer naar school gaan. In dit model gaat Tony’s Factory verder dan de huidige Fair Trade modellen (bijvoorbeeld Max Havelaar of UTZ). Het project heet ‘Tony in Africa’.
Over het onderzoek naar de productie van cacao heeft Teun van de Keuken een documentaire gemaakt voor de Keuringsdienst van Waarde. De documentaire kunt u bekijken op de youtube site van Tony’s Chocolonely. Op de website van Tony’s Chocolonely vindt u meer informatie over het project ‘Tony in Africa’ en over hun missie ‘100% slaafvrije chocola’.
Een andere documentaire over kinderslavernij in de chocolade industrie is ‘The Dark Side of Chocolate’ van Miki Mistrati. Hij ging met de verborgen camera naar de cacao-plantages in Ivoorkust en probeerde op deze manier de waarheid boven water te krijgen.