Goed goud

Is de gouden ring die jij aan je geliefde hebt gegeven op je huwelijksdag gemaakt van eerlijk goud? Goud dat op verantwoorde wijze is gewonnen, dus niet schadelijk voor de mijnbouwer, zijn familie en de lokale leefomgeving, en waar de mijnbouwer of -werker een eerlijke prijs of eerlijk loon voor heeft ontvangen? Waarschijnlijk niet, maar in de toekomst is dit wel mogelijk. De eerste kilo ‘Fairtrade-Fairmined’ goud is onderweg van Bolivia naar Europa. Het beroemde Engelse merk Stephen Webster gaat als eerste dit goud in trouwringen verwerken.

In de goudwinning gaat ontzettend veel geld om. Helaas zien de mijnwerkers hier vaak weinig van terug. Veel kleinschalige goudwinners zitten gevangen in een oneerlijke productieketen. Zij krijgen geen eerlijke prijs voor hun goud en worden bedrogen met het gewicht en de zuiverheid van goud. Daarnaast is het winnen van goud erg gevaarlijk. Er wordt gebruik gemaakt van giftige chemicaliën zoals kwik en cyanide, zonder veiligheidsmaatregelen te nemen. Dit zorgt onder andere voor ongeneeselijke longziektes of aantasting van ongeboren baby’s. De mijnen, vooral in de kleinschalige goudwinning, zijn vaak in zeer slechte staat en de kans op fatale ongelukken is groot. Ook heeft de goudwinning grote gevolgen op het milieu en leefomgeving van de mijnbouwers. Tot slot werken de meeste mijnbouwers in de kleinschalige goudwinning waar de illegaliteit een groot probleem is. De toegang tot de grond (en dus de bron van inkomsten) is vaak niet zeker gesteld en daarom kunnen zij elk moment van de grond verdreven worden.

Solidaridad werkt sinds 2006 samen met haar partner de Alliance voor Responsible Mining (ARM) en verschillende mijnbouworganisaties aan de verbetering van de werkomstandigheden en productiemethoden in de goudwinning. Uit deze samenwerking is de officiële Fairtrade-Fairmined standaard voor eerlijke goudwinning door kleine producenten ontstaan. Deze standaard bevat eisen op organisatorisch-, sociaal- en milieugebied. Als de mijnbouwers voldoen aan de eisen van de fairtrade standaard kunnen ze een meerprijs vragen van 10%, bovenop de overeengekomen prijs (minimaal 90% van de dan geldende marktprijs). Dit is de Fairtrade Premium. Indien de mijnbouwers helemaal geen chemicaliën gebruiken komen ze daar bovenop ook in aanmerking voor een extra Ecological Premium van 5%. In de grootschalige mijnbouw probeert Solidaridad te werken aan duurzame goudwinning door het iniatief van de Responsible Jewellery Council te versterken.